Erişilebilir bir web sitesi neleri yapmanıza olanak tanır
Dijital Erişilebilirlikle İlgili4 Ana Prensip
Web Erişilebilirliği Neden Önemli
Sonuç
Kaynak
ÖZET
Dijital erişilebilirlik, çeşitli kişisel yetenekleri karşılamak için donanım, yazılım ve yardımcı teknoloji kombinasyonlarını içerir. Erişilebilirlik, herkesi kapsayarak tüm kullanıcıları hedefler. Dijital ortamların yaş, beceri ve durum farklarına bakılmaksızın herkes için erişilebilir ve kapsayıcı bir şekilde tasarlanması önemlidir. Bu makale, dijital erişilebilirliğin önemini, prensiplerini ve uygulama yöntemlerini ele alacak ve erişilebilir dijital içeriklerin yaygınlaşmasının faydalarını vurgulayacaktır. (Efecik, B., 2024)
ABSTRACT
Digital accessibility encompasses hardware, software, and assistive technology combinations to accommodate various personal abilities. Accessibility aims to target all users by catering to diverse skill sets and needs. It’s crucial for digital environments to be designed in an accessible and inclusive manner for everyone, regardless of age, ability, or circumstances. This article will delve into the significance, principles, and implementation methods of digital accessibility, highlighting the benefits of widespread accessible digital content. (Efecik, B., 2024)
GİRİŞ
Günümüzde dijital teknolojilerin yaygınlaşmasıyla birlikte, internet ve mobil uygulamalar herkes için hayati bir önem kazanmıştır. Ancak, bu teknolojilere erişimde yaşanan engeller, birçok birey için günlük yaşamı zorlaştırabilir ve hatta bazı durumlarda imkansız hale getirebilir. İşte tam da bu noktada dijital erişilebilirlik devreye girer. Dijital erişilebilirlik, çeşitli engellere sahip bireylerin dijital içeriklere, cihazlara ve platformlara erişimini kolaylaştırmayı amaçlar. Bu, görme, işitme, hareket, kognitif ve diğer engelleri olan kişilerin internet üzerinde eşit katılımını sağlamak için tasarlanmıştır. Bu makalede, dijital erişilebilirliğin önemi, temel prensipleri ve uygulama yöntemleri ele alınacak, erişilebilir dijital içeriklerin yaygınlaşmasının faydaları ve toplum için sağladığı değerler vurgulanacaktır. (Efecik, B., 2024)
DİJİTAL ERİŞİLEBİLİRLİK
Bir web sitesinin, mobil uygulamanın veya elektronik belgenin; görsel, işitsel, motor veya bilişsel engelli kullanıcılar ve yaşlı bireyler de dahil olmak üzere herkes tarafından kolayca kullanılması ve anlaşılabilmesi ‘dijital erişilebilirlik’ olarak tanımlanır.
Dijital erişilebilirlik, yaşlanma süreciyle birlikte değişen yeteneklere sahip yaşlı bireylere de fayda sağlar. Web erişilebilirliği, görme, anlama veya motor becerilerini etkileyen her türlü engeli kapsar. (Çetin, B., 2023)
Erişilebilir bir web sitesi örneğin şunları yapmanıza olanak tanır:
Sesli okuma cihazı ve/veya kabartma yazı ile gezinme (özellikle görme engelli kişiler tarafından kullanılır);
Kişisel ihtiyaçlara göre site görünümünü özelleştirme (karakter büyütme, renk değiştirme vb.);
Fare kullanmadan gezinme (sadece klavye, dokunmatik ekran, ses veya diğer uygun cihazlar aracılığıyla)
Dijital erişilebilirlik, tüm kullanıcıların web içeriğini, yazılımları, mobil uygulamaları ve diğer dijital medya biçimlerini algılamasını, kullanmasını ve çalıştırmasını sağlamakla ilgilidir Global Erişilebilirlik Farkındalık Günü Vakfı‘nın açıkladığı gibi: (Biocodex Microbiota Institute, 2023)
“Her kullanıcı, web’de birinci sınıf bir dijital deneyimi hak eder. Engelli bir kişi, engeli olmayanlarla aynı başarılı sonuçlarla web tabanlı hizmetleri, içeriği ve diğer dijital ürünleri deneyimleyebilmelidir.”
Dijital erişilebilirlik, internet üzerindeki erişim engellerini kaldırmayı amaçlar. Web sitelerini, uygulamaları ve diğer çevrimiçi araçları herkes için erişilebilir hale getirmekle ilgilidir. Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri (WCAG), dijital erişilebilirlikle ilgili 4 ana prensibi belirlemiştir. Bu prensipler, web içeriği oluşturulurken rehberlik sağlar:
Algılanabilir: Ögeler ve bilgiler kişinin duyularıyla kolayca algılanmalıdır.
Uygulanabilir: Etkileşimli öğeler fiziksel olarak çalıştırılabilir olmalıdır. Sesli komutlar veya tıklama/kaydırma gibi diğer yardımcı komutlar mevcut olmalıdır.
Anlaşılabilir: Kullanıcının içeriği net olarak anlayabilmesi için bilgiler açık ve tutarlı bir şekilde sunulmalıdır.
Uyumluluk: İçerik, yardımcı aygıtlar dahil olmak üzere çeşitli teknolojiler ile uyumlu olmalıdır.
Bir sayfa düzeni veya web sitesi bu dört prensibe uymadığında, herkes tarafından erişilebilir olmayacaktır. (Dijital Mecmuası, 2022)
Web Erişilebilirliği Neden Önemli
Engelliler için erişilebilirlik, dünyaya açılmanın temel bir unsuru olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, erişilebilirlik standartlarına uygun sistemlerin kullanılması son derece önemlidir. Özellikle dijital dönüşüm çağında,
Herkese hitap edebilmek,
Pazar alanını genişletmek,
Yasal düzenlemeler,
İnsan hakları,
Değişen ve gelişen teknoloji
Gibi birçok etkenden dolayı dijital erişilebilirlik önemli bir noktada bulunmaktadır. (ViewSonic, 2022)
SONUÇ
Dijital erişilebilirliğin tanımını anlamak herkes ve özellikle eğitimciler için son derece kritiktir. Yeni teknolojiler ve aygıtlar her gün ortaya çıktıkça ve geliştikçe bu soruya kolayca cevap verebilmeli ve sormaya devam etmeliyiz. Dijital erişilebilirlik stratejileri, tüm öğrencilerin dijital medya, yazılım, uygulama ve teknolojiye erişmelerini ve herhangi bir engel veya kısıtlamadan bağımsız olarak etkili bir şekilde kullanmalarını, anlamalarını ve yönetmelerini hedefler.
Yeni dijital araçlar geliştirilirken, okullar, öğrencilere dijital okuryazarlık becerilerini geliştirmek için gerekli yetkinlikleri sunarak dijital erişilebilirliğe odaklanabilir. Ayrıca, dijital erişilebilirlik, herkese eşit fırsatlar sunabilir ve öğrenme materyallerine katılımı artırmaktan işbirliğine kadar birçok alanda engelli öğrencilere destek olabilir.
Dört Nokta Haberler 